Η λοιμώδης μονοπυρήνωση, γνωστή και σαν νόσος του φιλιού, οφείλεται στον ιό ΕPSTEIN-BARR (ΕΒV). Χαρακτηρίζεται από αύξηση των άτυπων΄ λεμφοκυττάρων στο περιφερικό αίμα, πυρετό, κυνάγχη και λεμφαδενοπάθεια. Η ανακάλυψη του αιτιολογικού παράγοντα οφείλεται, όπως άλλωστε και πολλές άλλες ανακαλύψεις που προήγαν την επιστήμη, σε ένα τυχαίο γεγονός. Συγκεκριμένα, μια τεχνολόγος σε εργαστήριο που μελετούσε τον ΕΒV, χρησιμοποιήθηκε σαν αρνητικός μάρτυρας για τον ιό. Όταν βρισκόταν σε διακοπές προσβλήθηκε από μια λοίμωξη με κυνάγχη, πυρετό, φαρυγγίτιδα, λεμφαδενοπάθεια και γενικευμένη αδυναμία. Όταν επέστρεψε από άδεια, έδινε θετική ορολογική αντίδραση έναντι του ΕΒV. Σύντομα επιβεβαιώθηκε ότι ο ιός αυτός προκαλεί το 90% των κρουσμάτων της νόσου. Στις χώρες του αναπτυσσόμενου κόσμου τα παιδιά μολύνονται από τον ΕΒV σε πολύ μικρή ηλικία, με αποτέλεσμα σε ποσοστό έως και 90% να διαθέτουν αντισώματα έναντι του ιού. Σε αυτή την ηλικία οι λοιμώξεις από τον ιό είναι επί το πλείστον ασυμπτωματικές. Όταν όμως προσβάλλονται νεαροί ενήλικες το αποτέλεσμα είναι συμπτωματική νόσος.
